Enghraifft o'r canlynol | League of Nations mandate, British protectorate |
---|---|
Daeth i ben | 25 Mai 1946 |
Dechrau/Sefydlu | 1921 |
Olynwyd gan | Gwlad Iorddonen |
Aelod o'r canlynol | Y Cynghrair Arabaidd |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Trawsiorddonen, Emirad Trawsiorddonen (Saesneg: Emirate of Transjordan neu'n fyrach, Transjordan) neu, weithiau, Glan Ddwyreiniol yr (Iorddonen); Arabeg: إمارة شرق الأردن ʾImārat Sharq al-ʾUrdun, oedd rhan ddwyreiniol ardal Palesteina Mandad Prydain, a grëwyd gan Gynghrair y Cenhedloedd ar ôl y Rhyfel Byd Cyntaf. Cynigiodd Winston Churchill yng Nghynhadledd Cairo yn 1921 i rannu'r Mandad yn ddwy ran ar hyd afon Iorddonen a Gwlff Aqaba. Ym mis Gorffennaf 1922, pan benderfynwyd ar y testun mandad, roedd y maes mandad hwn yn cynnwys dwyrain a gorllewin yr Iorddonen. Wedi annibyniaeth yn 1946, galwyd y diriogaeth yn Gwlad Iorddonen.
Ar 25 Mai 1923, rhannwyd Tiriogaeth Mandad Palesteina yn ddau rannu'n weinyddol. Roedd yr enw Palesteina o'r foment honno a ddefnyddiwyd ar gyfer yr ardal i'r gorllewin o Iorddonen. Enwyd rhan ddwyreiniol yr Iorddonen yn Trawsiordonen. Roedd y ddwy ardal yn dal o dan fandad Prydeinig. Penodwyd Abdullah o Iorddonen yn Emir (tywysog) Trawsiorddonen dan gytundeb dros dro. Roedd y cytundeb hefyd yn golygu y gallai Abdullah hefyd ddod yn Emir ar Syria pe gallai'r Deyrnas Unedig berswadio Ffrainc i ildio Syria. Roedd y Deyrnas Unedig wedi methu ag anrhydeddu'r ymrwymiadau a wnaed yn flaenorol ar gyfer annibyniaeth i'r Arabiaid.